مقدمه
خرسها پستاندارانی هستند با جثه بزرگ و تنومند و دم خیلی کوتاه که تقریبا در میان موها مخفی شده است. سر پهن و گردن کوتاه است. در دست و پا هرکدام پنج انگشت وجود دارد و از لحاظ طرز قرار گرفتن روی زمین کفرو هستند. رنگ از سفید در خرس قطبی تا قهوهای و قهوهای تیره و مایل به سیاه در سایر گونهها تفاوت میکنند. دندانهای آسیای بالا با سطح زیاد ولی برجستگیهای روی دندان کند و صاف هستند.خرس قهوهای
خرس قهوهای حیوانی است بزرگ و تنومند که طول بدن بالغها ممکن است به 2 متر و وزن آنها به 480 کیلوگرم برسد. سر پهن و پوزه کوتاه و گوش نسبتا کوچک و راست و گرد و چشمها نسبتا کوچک و گردن کوتاه و کلفت است. دستها و پاها بلند و کلفت و هرکدام با پنج چنگال و پاها از دستها بلندتر هستند. دم خیلی کوچک و تقریبا در زیر موها مخفی شده است.بدن از موهای انبوه و زبر و بلند پوشیده شده است. رنگ موها از قهوهای تیره تا قهوهای زرد و خاکستری تغییر میکند. گاهی لکه کوچکی با رنگ روشن در سینه دیده میشود. جمجمه بزرگ و حجیم با فکهای قوی ، طول کندیل و بازال در نرها بین 418 - 261 میلیمتر و در مادهها 258 تا 373 میلیمتر ، پهنای زیگوماتیک در نرها 175 تا 277 و در ماده ها 147 تا 247. طول ناحیه پوزه تقریبا به اندازه جعبه جمجمه است.
محل زندگی و تغذیه
خرس قهوهای در ایران در نواحی جنگلی کوههای البرز و کوههای زاگرس زندگی میکند. تعداد آنها در سالهای اخیر بسیار کم شده است. خرسها از غذاهای مختلف گیاهی و حیوانی تغذیه میکنند. غذای اصلی آنها از قسمت سبز گیاهان و میوهها و حشرات و مهرهداران کوچکتشکیل میشود. به لانههای زنبور عسل و کندوهای آنها دستبرد زده و عسل آنها را میخورند. خرسها ممکن است با شکستن شاخه درختها و خراب کردن کشتزارها خساراتی به بار آورند.تولید مثل
جفتگیری معمولا در تابستان انجام میشود و در این هنگام میان نرها نزاع میشود. دوران آبستنی در حدود 7 ماه است و بچهها اوایل تا اواسط زمستان و زمانی که ماده در لانه دوران خواب زمستانی را میگذراند متولد میشوند. بچهها بعد از یک ماه چشم باز میکنند. در ابتدا رشد آنها خیلی کند است و بعد از اینکه از لانه بیرون آمدند به سرعت رشد میکنند. خرسها در سال سوم زندگی از لحاظ جنسی بالغ میشوند.خواب زمستانی
شروع و مدت خواب زمستانی در خرسها با ارتفاع و آب و هوای محل زندگی آنها بستگی دارد. در نقاط کم ارتفاع و گرم ممکن است اصولا خواب زمستانی نداشته باشند. خرسها قبل از خواب زمستانی تغذیه زیاد کرده و لایه ضخیمی از چربی در زیر پوست آنها ذخیره میشود. معمولا با ریزش اولین برف در داخل لانه مستقر میشود هنگامی که لانه بوسیله برف کاملا پوشیده میشود فقط سوراخ کوچکی لانه را به محیط خارج مربوط میسازد.پراکندگی در ایران
خرس قهوهای در ایران در نواحی جنگلی کوههای البرز و زاگرس زندگی میکند. در خراسان ، آذربایجان ، کرمانشاه ، لرستان ، کردستان ، همدان و اصفهان گزارش گردیدهاند.پراکندگی جهانی
در اسپانیا ، فرانسه ، ایتالیا ، یونان ، ترکیه ، عربستان ، ایران و آمریکای شمالی گزارش شده است.خرس سیاه یا خرس هیمالیایی
خرس سیاه در اندازه کوچکتر از خرس قهوهای است. صورت نسبتا باریک است و گوشها بزرگ و لولهای شکل و بطور واضح از داخل موها خارج شدهاند و بدو طرف پهلوهای سر امتداد پیدا میکنند. دستها و پاها به ضخامت خرس قهوهای نیست. کف پا برهنه است و چنگالها خیلی بلند نشده و خمیده و به رنگ سیاه هستند. موهای بلند بدن و به رنگ قهوهای تیره متمایل به سیاه و براق هستند. جمجمه حجیم ولی کمی کوچکتر از جمجمه خرس قهوهای است. پوزه پهن است.محل زندگی و تغذیه
از لحاظ طرز زندگی این خرس خیلی شبیه خرس قهوهای است با این تفاوت که خرس سیاه بیشتر برای زندگی روی درخت آماده شده است، جثه کوچکتر و طرز قرار گرفتن چنگالها این حیوان را برای بالا رفتن از درخت مساعد ساخته است. خرس سیاه از گیاهان سبز ، میوهها ، حشرات ، عسل و همچنان مهرهداران کوچک مانند پرندگان و جوندگان تغذیه میکند. خیلی کم به حیوانات دیگر حمله میکند. جفتگیری در اوایل بهار و اوایل تابستان صورت میگیرد و بچهها اوایل تا اواسط زمستان متولد میشوند.پراکندگی در ایران
خرس سیاه در ایران تاکنون از بلوچستان و کرمان و بم گزارش شده است.پراکندگی جهانی
در نواحی جنگلی مشرق آسیا از جنوب شرقی سیبریه و در جنوب تا چین ، کامبوج وتایلند و کوههای هیمالیا در کشمیر ، ایران و برخی از جزایر ژاپن دیده شده است.مباحث مرتبط با عنوان
تعداد بازديد : 230
تاریخ انتشار: شنبه 10 فروردين 1392 ساعت: 15:45