سنجاب ایرانی
وضعیت بقا
کمترین نگرانی (IUCN 3.1)
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	طنابداران
رده:	پستانداران
راسته:	جوندگان
تیره:	سنجابیان
سرده:	سنجاب‌ها
زیرسرده:	Tenes تامس، ۱۹۰۹
گونه:	S. anomalus
نام علمی
Sciurus anomalus گملین، ۱۷۷۸

سنجاب ایرانی^[۱] (نام علمی: Sciurus anomalus) گونه‌ای از جوندگان و از خانوداهٔسنجابیان است. جنگل‌های معتدل مناطقی از ایران، ارمنستان، آذربایجان، گرجستان،یونان، عراق، اسراییل، اردن، لبنان، سوریه و ترکیه زیستگاه این جانور می‌باشند.

مشخصات ظاهری و تغذیه [ویرایش]

سنجاب ایرانی جانوری متوسط‌الجثه بوده و بین ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر طول دارد. موهای پشتی آن خاکستری متمایل به قهوه‌ای است و زیر بدن جانور زرد رنگ می‌باشد. موی سر و پشت دم قرمز حنایی است.^[۲] سر و دم قرمزرنگ سنجاب ایرانی مشخصه‌ای است که این پستاندار را از دیگر سنجاب‌های موجود در ایران متمایز می‌سازد با این حال هرچه از جنگل‌های شمال زاگرس به سمت جنوب آن پیش می‌رویم رنگ این جانور دستخوش تغییراتی شده و با کاسته‌شدن از رنگ حنایی آن بیشتر به رنگ نخودی نزدیک می‌گردد.^[۲]

این جانور از میوه‌هایی مانند توت، مغزهایی همچون گردو، بادام، فندق و بلوط، برگ‌ها، جوانه‌ها و پوست درختان تغذیه می‌کند.^[۲] سنجاب ایرانی دانه‌هایی مانند بلوط را در زیر خاک پنهان می‌سازد که این کار او، کمک فراوانی به رشد و تجدید حیات جنگل‌های بلوط در غرب ایران می‌نماید.^[۲]

زیستگاه و وضعیت بقا در ایران [ویرایش]

مهمترین زیستگاه سنجاب ایرانی در ایران، جنگل‌های بلوط سردشت در آذربایجان غربیاست.^[۳] در عین حال بیشترین میزان شکار و قاچاق این جانور به منظور فروش آن به عنوان حیوان خانگی نیز در این منطقه صورت می‌پذیرد که همین امر باعث تهدید وضعیت بقای سنجاب ایرانی در کشور شده است. گذشته از آن بسیاری از این جانوران در هنگام و به‌دلیل حمل و نقل نادرست تلف می‌شوند که خود موجب افزایش نگرانی‌ها در این باره شده است. ^[۳]

دیگر عاملی که حیات سنجاب ایرانی را تهدید می‌کند تخریب زیستگاه‌های آن در ایران است.^[۴] اسکان عشایر و روستائیان دامدار مناطق غربی در جنگل‌های بلوط این منطقه سبب شده تا آنها برای تغذیهٔ دام‌های خود اقدام به بریدن شاخه‌های درختان بلوط نمایند که همین امر موجب خشکیدن درختان بلوط و در نتیجه از دست رفتن منبع غذایی اصلی سنجاب‌های این منطقه شده که خود تهدیدی جدی برای حیات سنجاب ایرانی به شمار می‌رود.^[۴]

منابع